Zarządzanie bezpieczeństwem w lotnictwie cywilnym

Kurs powstał w ramach projektu wdrożeniowego dofinansowanego z Funduszy Europejskich (program Wiedza - Edukacja - Rozwój) "wzMOOCcnij swoje kompetencje!" (POWR.03.01.00-00-W018/18-04)

ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM W LOTNICTWIE CYWILNYM

Kurs przeznaczony jest dla studentów studiów magisterskich. Stanowi przedmiot specjalnościowy na kierunku lotnictwo. Uczestnik w wyniku procesu nauczania e-learningowego uzyska umiejętności i kompetencje wprowadzania i utrzymania systemu zarządzania bezpieczeństwem (SMS) w organizacjach lotniczych na poziomach: międzynarodowym, unijnym i krajowym. Poprzez system specjalnie przygotowanych modułów nauczania, testów i ćwiczeń uczestnik uzyska teoretyczne i praktyczne przygotowanie do pracy w organizacjach lotniczych, w których funkcjonuje system zarządzania bezpieczeństwem w lotnictwie. Uczestnik uzyska również kompetencje analityczne, w tym umiejętności rozwiązywania problemów związanych z badaniem incydentów i wypadków lotniczych, ich przyczyn oraz formułowaniem zaleceń. Ponadto uczestnik uzyska także kompetencje w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym, które stanowi jeden z komponentów zarządzania bezpieczeństwem w lotnictwie.

CZEGO SIĘ NAUCZYSZ?

Głównym celem kursu jest uzyskanie przez uczestników kursu poszukiwanych i istotnych z punktu widzenia potrzeb rynku pracy, gospodarki i społeczeństwa dodatkowych kompetencji i kwalifikacji w zakresie zarządzania bezpieczeństwem w lotnictwie. Zakładamy, że poprzez zapewnienie podstawowej wiedzy i umiejętności w zakresie SMS, uzyskamy efekt końcowy polegający na wzmocnieniu atrakcyjności naszych absolwentów na rynku pracy.

Należy podkreślić, że w szczególności celami kursu w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji jest:

• uzyskanie wiedzy dotyczącej wymagań prawa w zakresie funkcjonowania systemu zarządzania bezpieczeństwem w lotnictwie (SMS),
• uzyskanie wiedzy dotyczącej systemu zarządzania bezpieczeństwem w lotnictwie na poziomie międzynarodowym, unijnym i krajowym,
• uzyskanie wiedzy dotyczącej systemów bezpieczeństwa zarządzającego portem lotniczym i operatora lotniczego,
• poszerzenie wiedzy i zdobycie podstawowych umiejętności analizowania przyczyn zdarzeń lotniczych oraz identyfikacji zagrożeń przy użyciu wybranych modeli bezpieczeństwa lotów,
• poszerzenie wiedzy dotyczącej znaczenia poprawnej komunikacji w lotnictwie oraz zasad stosowania poprawnej komunikacji używanej przez załogi lotnicze i pokładowe, jak też wszystkich zaangażowanych w proces operacji lotniczych,
• uzyskanie wiedzy oraz podstawowych umiejętności dokonywania kompleksowych ocen ryzyka z uwzględnieniem interakcji różnych rodzajów ryzyka oraz umiejętności prognozowania i profilowania organizacji lotniczych na potrzeby oceny ryzyka dotyczącego bezpieczeństwa,
• poszerzenie wiedzy na temat znaczenia kultury organizacyjnej w lotnictwie.

---

---

PROGRAM KURSU

Moduł I. Niesystemowe i systemowe modele bezpieczeństwa lotów
W tym module zajmiemy się modelami niesystemowymi i systemowymi bezpieczeństwa lotów. Poszerzeniu ulegnie wiedza dotycząca analizowania przyczyn wypadków lotniczych oraz identyfikacji zagrożeń przy użyciu wybranych modeli bezpieczeństwa lotów.
Najważniejsze zagadnienia, które poznasz w tym module:
1. Niesystemowe modele bezpieczeństwa lotów.
2. Teorie systemowe: 4M i 5M.
3. Teorie systemowe: SHEL i SHELL.
4. Modele systemowe: Jamesa Reasona i Gordona Duponta.
5. Analiza przyczyn wypadków lotniczych przy pomocy tych modeli.
Moduł II. Wprowadzenie do teorii zarządzania bezpieczeństwem
W tym module zajmiemy kluczowymi pojęciami związanymi z zarządzaniem bezpieczeństwem w lotnictwie, poszerzona zostanie wiedza o przyczynach zdarzeń lotniczych oraz identyfikowaniu zagrożeń w organizacji lotniczej oraz omówione zostaną zagadnienia dotyczące kultury bezpieczeństwa, nie tylko w organizacji lotniczej.
Najważniejsze zagadnienia, które poznasz w tym module:
1. Terminologia związana z zarządzaniem bezpieczeństwem w lotnictwie.
2. Ewolucja bezpieczeństwa w lotnictwie.
3. System zarządzania bezpieczeństwem.
4. Kultura bezpieczeństwa w organizacji lotniczej.
Moduł III. Zarządzanie bezpieczeństwem w lotnictwie w aspekcie prawnym
W tym module uwaga skupiona zostanie na aspektach prawnych systemu zarządzania bezpieczeństwem w lotnictwie.
Najważniejsze zagadnienia, które poznasz w tym module:
1. Międzynarodowe unormowania prawne regulujące zarządzanie bezpieczeństwem w lotnictwie cywilnym.
2. Unijne unormowania prawne regulujące zarządzania bezpieczeństwem w lotnictwie cywilnym.
3. System zarządzania bezpieczeństwem na poziomie krajowym.
Moduł IV. Systemy zarządzania bezpieczeństwem obowiązujące zarządzającego portem lotniczym i operatora lotniczego
W tym module zajmiemy się systemami zarządzania w organizacjach lotniczych oraz zdarzeniami, które te systemy obejmują.
Najważniejsze zagadnienia, które poznasz w tym module:
1. Zarządzanie ryzykiem operacyjnym.
2. System zarządzania bezpieczeństwem obowiązujący operatora lotniczego.
3. System zarządzania bezpieczeństwem obowiązujący zarządzającego portem lotniczym.
4. Związki między bezpieczeństwem a ochroną lotnictwa.

---

---

WYMAGANIA WSTĘPNE

Dla osób, które studiują na studiach II stopnia na kierunku lotnictwo. Kompetencje, które powinien posiadać uczestnik:

• analityczne, w tym umiejętność rozwiązywania problemów w zakresie przyczyn wypadków lotniczych,
• językowe (angielski – w stopniu zaawansowanym)

---

---

WARUNKI ZALICZENIA KURSU

W kursie znajdują się dwa typy aktywności uczestnika kursu podlegające ocenie:

• sprawdzenie wiedzy na podstawie testów, które umieszczone są wewnątrz wybranych modułów i mają pomóc utrwalić wiedzę. Ich waga w ocenie końcowej to 25%,
• test końcowy, stanowiący podsumowanie całego kursu. Jego waga w ocenie końcowej to 50%.
• analiza przyczyn wybranych wypadków lotniczych na podstawie wybranych modeli bezpieczeństwa lotów w formie pisemnej (2 referaty). Waga w ocenie końcowej: 25%.

Testy składają się z 8-10 pytań zamkniętych jednokrotnego wyboru, do których odpowiedzi można znaleźć w prezentowanych lekcjach. Uczestnik kursu możne wykorzystać tylko 2 próby podczas udzielania odpowiedzi na każde pytanie zamieszczone w teście. Zakończenie całego kursu wieńczy końcowy sprawdzian (test końcowy) wiedzy z zakresu tematów lekcyjnych realizowanych w całym kursie. Aby zaliczyć kurs, konieczne jest uzyskanie progu powyżej 60% wszystkich możliwych do zdobycia punktów. Osoby, które uzyskają wynik co najmniej 61% punktów z wszystkich testów otrzymają zaświadczenie o ukończeniu kursu.

---

---

KADRA KURSU



Opiekun kursu: dr Małgorzata Lasota

Adiunkt Instytutu Zarządzania Lotnictwem Cywilnym Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Sztuki Wojennej. Pracownik badawczo – dydaktyczny. Poprzednio wieloletni praktyk lotnictwa: instruktorka personelu pokładowego w zakresie procedur awaryjnych, praca na pokładach samolotów różnych typów w polskich i zagranicznych liniach lotniczych. Autorka monografii i artykułów naukowych o tematyce związanej z lotnictwem: zarządzaniem bezpieczeństwem w lotnictwie, personelem pokładowym, terroryzmem lotniczym.