Zapraszamy serdecznie do udziału w kursie „Źródła informacji naukowej w środowisku internetowym”.

Dlaczego warto wybrać ten kurs?

Jeśli chcesz:

• dokładniej poznać źródła informacji naukowej w środowisku internetowym,
• promować swoje osiągnięcia i publikacje naukowe,
• podnieść cytowalność i umiędzynarodowienie swoich publikacji,
• zapoznać się z zasadami zamieszczania artykułów, czasopism, książek w naukowych bazach danych,
• nawiązać kontakty naukowe poprzez sieci naukowe i portale społecznościowe,

to koniecznie zapisz się na ten kurs!

Celem kursu jest poznanie i poszerzenie wiedzy na temat różnego typu źródeł informacji naukowej w Internecie, które przydatne będą w pracy naukowej i studiowaniu. Przedstawione będą różne zasoby i narzędzia wykorzystywane w wyszukiwaniu informacji w Internecie. Uczestnicy kursu zapoznają się ze specyfiką tych narzędzi oraz możliwościami wykorzystania ich w pracy naukowej. Szczególnie ważne będzie ukazanie sposobów dotarcia do tych źródeł w Internecie i wyszukiwania ich z poszanowaniem regulacji prawnych obowiązujących w Polsce. Uczestnikom kursu zapoznają się także z założeniami ruchu Open Access i jego wpływem na źródła informacji naukowej, dostępne w Internecie.

Kurs przeznaczony jest dla rożnych kategorii odbiorców - dla młodych, początkujących badaczy, studentów rożnych kierunków, doktorantów, osób aktywnych naukowo, przygotowujących publikacje naukowe, prace dyplomowe, a także dla doświadczonych naukowców, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę na temat źródeł informacji naukowej w środowisku internetowym. Zawarta w kursie wiedza na temat współczesnych źródeł informacji naukowej dostępnych w Internecie oraz praktyczne wskazówki i ćwiczenia w korzystaniu z tych źródeł, pomogą w szybkim dotarciu do potrzebnych informacji i sprawnej organizacji warsztatu pracy naukowej.

Kurs opracowany w języku polskim i angielskim, w ramach projektu Kurs na MOOC „MOOC dla edukacji na Wydziale Sztuki i Nauk o Edukacji”. Autorami kursu są pracownicy naukowi i dydaktycy Uniwersytetu Śląskiego. Zalecany czas trwania – 8 tygodni, w sumie 32 godziny pracy własnej. Dla osób biorących udział w kursie, które ukończyły kurs na poziomie 50% przewidziane jest zaświadczenie o udziale w kursie.

Serdecznie zapraszamy do udziału w kursie i podniesienia swoich kompetencji w zakresie „Źródła informacji naukowej w środowisku internetowym”.

Życzymy miłej nauki, ciekawych doświadczeń i przyjemnych wrażeń.

WYMAGANIA WSTĘPNE

Aby przystąpić do realizacji kursu należy posiadać:

• podstawowe umiejętności w zakresie obsługi komputera i urządzeń peryferyjnych,
• podstawową umiejętność poruszania się w programach użytkowych,
• podstawowe wiadomości z zakresu posługiwania się przeglądarką internetową,
• podstawową umiejętność pracy z informacją ze źródeł tradycyjnych i internetowych,
• gotowość do podejmowania indywidualnych i zespołowych działań na rzecz podnoszenia poziomu jakości procesu kształcenia i samokształcenia,
• podstawowe umiejętności pracy z platformą edukacyjną Navoica.

CELE KURSU

• Biorąc udział w kursie poznasz i poszerzysz wiedzę na temat różnego typu źródeł informacji naukowej w Internecie, które będą przydatne w pracy naukowej i studiowaniu.
• Zapoznasz się z różnymi zasobami i narzędziami, takimi jak: wydawnictwa elektroniczne, bibliograficzne, bibliometryczne, pełnotekstowe i faktograficzne bazy danych, katalogi biblioteczne, katalogi centralne, wyszukiwarki naukowe, serwisy społecznościowe.
• Zaznajomisz się z podstawowymi metodami i technikami sztucznej inteligencji, przydatnymi w wyszukiwaniu informacji w Internecie.
• Poszerzysz wiedzę na temat sposobów dotarcia do źródeł informacji naukowej w Internecie i wyszukiwania ich z poszanowaniem regulacji prawnych obowiązujących w Polsce.
• Zapoznasz się także z założeniami ruchu Open Access i jego wpływem na źródła informacji naukowej, dostępne w Internecie.

PORUSZANE ZAGADNIENIA

MODUŁ 1

Celem modułu pierwszego jest zaznajomienie kursanta z podstawowymi pojęciami i klasyfikacją źródeł informacji. Użytkownik dowie się także, czym jest informacja specjalistyczna oraz jakie są podstawowe źródła informacji z wybranego zakresu nauk, tj. nauk pedagogicznych.

MODUŁ 2

W module drugim uczestnik zapozna się z takimi zagadnieniami, jak: podstawowe akty prawne związane z prawem autorskim i prawami pokrewnymi, pojęcie autora i utworu, dozwolony użytek publiczny, prawo cytatu, utwor osierocony, licencja i domena publiczna, szczególne prawa bibliotek i instytucji oświatowych.

MODUŁ 3

Uczestnik modułu trzeciego pozna funkcje i zadania katalogów bibliotecznych, rodzaje i formy katalogów bibliotecznych oraz zawartość katalogów bibliotecznych. Dowie się także jak efektywnie wyszukiwać i/lub odkrywać relewantne informacje, co to jest katalog centralny, czym różni się katalog z centralną bazą danych od katalogu wirtualnego, co to jest katalog zdigitalizowany, z jakich ogólnoświatowych i ogólnopolskich katalogów centralnych warto korzystać.

MODUŁ 4

Uczestnik modułu czwartego dowie się jakie są założenia społecznego ruchu naukowego Open Access, który prowadzi działania na rzecz otwartości w nauce. Pozna terminologię związaną z Open Access, a także inne zgadnienia, takie jak: otwarta nauka, prawne modele otwartego dostępu (gratis i libre), złota i zielona droga otwartego dostępu, jakie serwisy Open Access w Polsce warto przeglądać oraz najważniejsze rejestry (katalogi) otwartych zasobów w Sieci.

MODUŁ 5

W module piątym użytkownik zapozna się ze źródłami umożliwiającmi wyszukiwanie otwartych zasobów, ze szczególnym naciskiem na zasoby naukowe i edukacyjne. Pozna bazy, które pozwalają na znalezienie tego typu zasobu oraz ich możliwości wyszukiwawcze. Dowie się, gdzie wyszukiwać: otwarte zasoby naukowe i edukacyjne, repozytoria otwartych zasobów, czasopisma i artykuły publikowane w Open Access, książki elektroniczne publikowane w Open Access.

MODUŁ 6

Moduł szósty zawiera informacje na temat najważniejszych baz bibliometrycznych i naukowych oraz zasad zamieszczenia, indeksowania, cytowania publikacji naukowych w Internecie. Użytkownik zapozna się z takimi bazami bibliometrycznymi i naukowymi jak Scopus, Web of Science, Erih Plus. Pozna takie sieci naukowe i zawodowe, jak Linkedin, ResearchGate, Academia, które pozwalają nie tylko znaleźć potrzebne publikacje, ale również zamieścić swoje artykuły, stworzyć sieci naukowe, badawcze, podnieść rozpoznawalność swoich publikacji i upowszechnić wyniki badań własnych.

MODUŁ 7

W module siódmym użytkownik dowie się, czym są mass media, media społecznościowe, serwisy społecznościowe oraz kiedy się rozwinęły. Pozna najczęściej wykorzystywane serwisy społecznościowe, a także ich cechy charakterystyczne.

MODUŁ 8

Z modułu ósmego użytkownik dowie się, czym są publikacje elektroniczne, ze szczególnym uwzględnieniem książek i czasopism elektronicznych. Pozna typy e-książek i e-czasopism oraz cechy, które wpływają na wiele funkcjonalności tego typu publikacji. Będzie miał także możliwość rozszerzenia wiadomości o historię rozwoju omawianych publikacji elektronicznych. Pozna także źródła, umożliwiające dostęp do książek i czasopism elektronicznych: biblioteki cyfrowe, pakiety e-książek i e-czasopism dostępne poprzez biblioteki, bazy czasopism elektronicznych, źródła dostępu Open Access, platformy e-książek.

MODUŁ 9

Celem modułu dziewiątego jest zaprezentowanie podstawowych informacji na temat wyszukiwarek naukowych, przedstawienie ich możliwości wyszukiwawczych oraz wskazanie tych, które warto wykorzystać do wyszukiwania treści naukowych. Użytkownik dowie się: co to jest wyszukiwarka naukowa (ogólna, wyspecjalizowana, komercyjna), z jakich rodzajów wyszukiwarek naukowych może korzystać, na co warto zwracać uwagę przy wyszukiwaniu informacji.

MODUŁ 10

W module dziesiątym użytkownik zaznajomi się z nowoczesnymi narzędzia IT wspomagającymi pracę naukową oraz proces dydaktyczny. Zapozna się z systemami zarządzania treścią, bibliografią, platformami zdalnego nauczania oraz innymi pomocami dydaktycznymi. Dowie się, gdzie szukać w sieci takich narzędzi i jakie są zasady ich opracowania.

MODUŁ 11

Celem modułu jedenastego jest zaznajomienie użytkownika z podstawowymi problemami danych badawczych oraz wskazanie źródeł pomocnych do ich tworzenia. Użytkownik będzie mógł zapoznać się z takimi zagadnieniami, jak gromadzenie i otwieranie danych badawczych uzyskanych w procesie badawczym i wykorzystanych w pracy naukowej, otwarty dostęp do publikacji naukowych i otwarte dane badawcze, rozumiane jako koncepcje, które znacząco przyczyniają się rozpowszechniana wiedzy naukowej.

MODUŁ 12

Celem modułu dwunastego jest zapoznanie użytkownika z pojęciem "sztuczna inteligencja", wykorzystywanymi metodami i technikami, oraz przykładami zastosowania w inteligentnych systemach edukacyjnych. Materiał podany w module należy traktować jako wprowadzenie do problematyki sztucznej inteligencji, która jest na co dzień wykorzystywana w systemach informacyjnych dostępnych w internecie, umożliwiających gromadzenie i wyszukiwanie w internetowych źródłach informacji.

WARUNKI ZALICZENIA

Aby zaliczyć kurs należy wykonać test końcowy na poziomie min. 50%.

WARUNKI OTRZYMANIA ZAŚWIADCZENIA

Aby otrzymać zaświadczenie uczestnik kursu powinien spełnić w/w warunki zaliczenia

KADRA KURSU

dr hab. Eugenia Smyrnova-Trybulska - Koordynator projektu

Profesor uniwersytetu, Uniwersytet Śląski

Zainteresowania naukowo-dydaktyczne: e-learning, współczesne technologie ICT w edukacji, cyfrowe kompetencje, metodyka kształcenia na odległość, przygotowanie współczesnych specjalistów, w szczególności nauczycieli w zakresie wykorzystania cyfrowych technologii w pracy zawodowej, STEM edukacja, SMART uniwersytet, efektywność platformy kształcenia na odległość oraz kursów zdalnych, MOOC

dr hab. Renata Frączek

Profesor uniwersytetu, Uniwersytet Śląski

Zainteresowania naukowo-dydaktyczne: systemy informacyjne, organizacja działalności informacyjnej, metody ilościowe w nauce (bibliometria, informetria, naukometria), komputeryzacja bibliotek, wykorzystanie nowych technologii w bibliotekach szkół wyższych, wykorzystanie narzędzi informatycznych w pracy naukowej, niekonwencjonalne źródła informacji (serwisy społecznościowe jako źródło informacji).

dr Agnieszka Łakomy-Chłosta

Uniwersytet Śląski

Zainteresowania naukowo-dydaktyczne: nowoczesne technologie, przede wszystkim publikacje elektroniczne oraz formy ich udostępniania czytelnikowi (ze szczególnym uwzględnieniem ruchu Open Access).

dr Izabela Swoboda

Uniwersytet Śląski

Zainteresowania naukowo-dydaktyczne: organizacja wiedzy w systemach wyszukiwania informacji, problematyka dostępu do informacji, jakości informacji oraz bibliometrii i naukometrii.

dr inż. Jolanta Szulc

Uniwersytet Śląski

Zainteresowania naukowo-dydaktyczne: organizacja wiedzy w inteligentnych systemach informacyjnych, narzędzia i metody w e-kształceniu, normalizacja informacji i dokumentacji.

Logo kursu opracowano na podstawie grafiki z serwisu: PIXABAY