Skip to main content

Course progress:

Szkolenia z zakresu rozwijania kompetencji naukowców w obszarze zarządzania danymi - poziom podstawowy

Program kursu

Moduł 1. Wprowadzenie do otwartej nauki i zarządzania danymi badawczymi (tydzień 1.)

  • Podstawy otwartej nauki

  • Rola i znaczenie otwartych danych badawczych dla rozwoju nauki i budowania dorobku naukowców

  • Krajowe i międzynarodowe polityki otwartości i wytyczne w zakresie otwartej nauki - wprowadzenie

  • Zasady FAIR

  • Dane badawcze w kontekście rozwoju Europejskiej Chmury Otwartej Nauki (European Open Science Cloud, EOSC)

Moduł 2. Planowanie i organizacja - część 1.  (tydzień 2.)

  • Cykl życia danych badawczych a cykl życia projektu badawczego

  • Rodzaje danych i baz danych

  • Rodzaje repozytoriów danych

  • Wybór repozytorium, w którym dane badawcze będą przechowywane

  • Plany Zarządzania Danymi (ang. Data Management Plan/DMP) jako wymóg w projektach finansowanych przez agencje (Narodowe Centrum Nauki, Komisja Europejska)

  • Zasady tworzenia Planów Zarządzania Danymi

Moduł 3. Planowanie i organizacja - część 2.  (tydzień 3.)

  • Zarządzanie danymi w kontekście dyscypliny i przyjętej metodologii badań

  • Organizacja danych i zarządzanie ich wersjami

  • Dostosowywanie danych niecyfrowych do zasad FAIR

  • Ograniczenia (w tym prawne) w udostępnianiu danych badawczych

  • Zarządzanie danymi a kwestie prawne i etyczne oraz rzetelność naukowa w projekcie badawczym

  • Zarządzanie danymi o wysokiej wrażliwości

Moduł 4. Przechowywanie danych badawczych (tydzień 4.)

  • Bezpieczne przechowywanie danych

  • Zasady deponowania danych w repozytorium

  • Trwale przypisane identyfikatory (ang. Persistent Identifiers) i zasady ich stosowania

  • Otwarte formaty danych

  • Metadane w kontekście standardów dyscyplinowych

Moduł 5. Udostępnianie danych badawczych (tydzień 5.)

  • Udostępnianie danych w sposób umożliwiający ich jak najszersze ponowne wykorzystanie

  • Ponowne wykorzystanie istniejących wiarygodnych danych w projekcie badawczym

  • Dokumentacja danych badawczych umożliwiająca replikowanie badań

  • Narzędzia wspierające kontrolę jakości udostępnionych danych

  • Narzędzia wspierające udostępnianie danych zgodnie z zasadami FAIR

Moduł 6. Zadania i zasoby w zarządzaniu danymi badawczymi (tydzień 6.)

  • Jednostki uczelni i instytucji badawczych zaangażowane w zarządzanie danymi w projekcie

  • Data Steward i jego znaczenie w projekcie badawczym

Zakładane efekty kształcenia

Po ukończeniu kursu uczestnik/uczestniczka:

  • potrafi opisać podstawowe założenia otwartej nauki i rozumie miejsce, jakie zajmują w tym obszarze dane badawcze;
  • rozumie konieczność zarządzania danymi badawczymi i płynące z tego korzyści, a także związek z zasadami rzetelności naukowej i standardami dziedzinowymi;
  • potrafi wskazać wymogi instytucji finansujących badania naukowe w zakresie zarządzania danymi i ich otwartego udostępniania;
  • potrafi opracować plan zarządzania danymi badawczymi z uwzględnieniem wymogów instytucji finansujących badania, dobrych praktyk i zaleceń istotnych dla właściwej dyscypliny;
  • potrafi wyjaśnić, na czym polegają zasady FAIR i zastosować je w praktyce;
  • rozumie miejsce zarządzania danymi w cyklu życia projektu badawczego;
  • potrafi wskazać zasady bezpiecznego przechowywania danych i zastosować je w praktyce;
  • potrafi korzystać z repozytoriów danych badawczych, zna ich podstawowe funkcje i zalety;
  • rozumie znaczenie metadanych i dokumentacji danych oraz potrafi zastosować odpowiednie dla dyscypliny standardy opisu danych;
  • potrafi udostępnić dane, wykorzystując do tego właściwe dla dyscypliny i konkretnego projektu badawczego narzędzia i rozwiązania;
  • potrafi wskazać podstawowe prawne możliwości udostępniania danych badawczych i ich ponownego wykorzystania;
  • potrafi zastosować prawne narzędzia służące do otwartego udostępniania danych badawczych;
  • potrafi wskazać prawne i etyczne aspekty istotne dla ograniczeń w udostępnianiu danych;
  • rozumie zadania data stewarda i jego rolę w instytucji naukowej;
  • wie, gdzie szukać dodatkowych informacji na temat zarządzania danymi badawczymi.